جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان سال اول تا چهارم کارشناسی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گیلان (دانشکده های پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت و لنگرود) می باشد.

نمونه پژوهش :

در پژوهش حاضر، نمونه پژوهش همان جامعه پژوهش می باشد.

تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری :

در این پژوهش نمونه گیری، به روش سرشماری انجام و کل جامعه مورد مطالعه قرار گرفت. کلیه دانشجویان کارشناسی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گیلان (۴۵۶ نفر) که واجد معیارهای ورود به پژوهش و مشغول به تحصیل در دانشکده های پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت (۳۱۷ نفر) و لنگرود (۱۳۹نفر) بودند، مورد بررسی قرار گرفتند و مطابق اصل داوطلبانه بودن شرکت در مطالعه، ۴۰۴ نفر در این پژوهش شرکت کردند.

مشخصات واحد های مورد پژوهش :

کلیه واحدهای مورد پژوهش جهت شرکت در این مطالعه باید واجد شرایط زیر میبودند:
۱٫ دانشجویان مشغول به تحصیل در ترم اول تا هشتم کارشناسی پرستاری دانشکده های پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت و لنگرود باشند.
۲٫ دانشجویان مهمان یا انتقالی نباشند.

محیط پژوهش:

محیط این پژوهش شامل دانشکده های پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت و لنگرود می باشد.

ابزار گردآوری اطلاعات :

ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه می باشد. پرسشنامه استفاده شده براساس اهداف مشتمل بر دو قسمت به شرح ذیل بود:
الف) ابزار حل مسئله هپنر و پیترسون (۱۹۸۲): این ابزار به منظور سنجش مهارت حل مسئله در دانشجویان مورد استفاده قرار گرفت و شامل ۳۲ عبارت می باشد. پاسخ این عبارات در مقیاس ۶ حالتی لیکرت تنظیم شده و از ۱ (کاملاَ موافقم) تا ۶ (کاملاَ مخالفم) متغیر است و دارای ۱۵ عبارت (۳۱، ۲۹، ۲۷، ۲۴، ۲۳، ۲۰، ۱۶، ۱۴، ۱۳، ۱۲، ۱۱، ۴، ۳، ۲، ۱) منفی بوده که به طور معکوس نمره دهی می شوند. حداقل نمره مهارت حل مسئله ۳۲ و حداکثر آن ۱۹۲ است و نمره پایین تر از میانگین نشان دهنده توانایی بالاتر در حل مسئله می باشد. در این مطالعه، وضعیت مهارت های حل مسئله را در دو حالت مساوی و کمتر از میانگین نمره مهارت حل مسئله (مطلوب) و بیشتر از میانگین نمره مهارت حل مسئله (نامطلوب) ارزیابی نموده ایم. این ابزار شامل سه مولفه اعتماد به خود در حل مسئله (سوالات: ۵- ۹- ۱۰- ۱۱- ۱۸- ۲۱- ۲۲- ۲۵- ۳۰- ۳۱- ۳۲)، شیوه اجتناب- نزدیکی به مسئله (سوالات:۱- ۲- ۴- ۶- ۷- ۸- ۱۲- ۱۴- ۱۵- ۱۶- ۱۷- ۱۹- ۲۰- ۲۶-۲۷- ۲۸) و کنترل شخصی (سوالات: ۳- ۱۳- ۲۳- ۲۴- ۲۹) می باشد. در مولفه اعتماد به خود در حل مسئله، دامنه نمره دهی از ۱۱ تا ۶۶ متغیر بوده و نمره ی پایین تر از میانگین، نشان دهنده ی اعتماد به نفس بالاتر دانشجو در حل مسائل و مشکلات است. در مولفه شیوه اجتناب- نزدیکی به مسئله، دامنه نمره دهی از ۱۶ تا ۹۶ متغیر بوده و نمره ی پایین تر از میانگین، بیانگر تمایل بیشتر فرد برای مقابله با مسائل به جای اجتناب از آن ها است و در مولفه کنترل شخصی، دامنه نمره دهی از ۵ تا ۳۰ متغیر بوده و نمره ی پایین تر از میانگین، نشان دهنده ی توانایی بالاتر در کنترل شخصی است.
ب) عوامل مرتبط با مهارت های حل مسئله در دانشجویان که خود شامل سه بخش است:
بخش اول، پرسشنامه عوامل فردی- اجتماعی شامل سوالاتی در زمینه سن، جنس، وضعیت تاهل، تعداد خواهر و برادر، محل تولد، محل سکونت، وضعیت سکونت، سطح تحصیلات والدین و وضعیت اشتغال آن ها، درآمد ماهیانه، ورزش کردن، سابقه ی مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر، سابقه ی کار در بالین، میزان رضایت از ارتباط با دوستان و همسالان، موفقیت در حل مسائل و مشکلات، کمک خواستن از افراد هنگام برخورد با مشکل و ارزیابی نوع رفتار والدین از دیدگاه فرد می باشد. بخش دوم، پرسشنامه عوامل آموزشی که پژوهشگر ساخته بوده و شامل سوالاتی در مورد دانشکده محل تحصیل، سال تحصیلی، میانگین معدل کل، عدم قبولی در واحد درسی، سابقه ی مشروط شدن در دانشگاه، سابقه ی شرکت در کلاس های مهارت های زندگی، رضایت از رشته ی تحصیلی، میزان موفقیت در مهارت های حرفه ای و بالینی، و میزان موفقیت درک شده ی دانشجو در امر تحصیل می باشد. بخش سوم، پرسشنامه انگیزش تحصیلی والرند (۱۹۹۲) که بر مبنای نظریه خودتعیین کنندگی دسی و ریان طراحی شده، می باشد. این ابزار شامل ۲۸ پرسش می باشد و سه بعد انگیزش درونی (سوالات: ۲، ۴، ۶، ۹، ۱۱، ۱۳، ۱۶، ۱۸، ۲۰، ۲۳، ۲۵، ۲۷)، انگیزش بیرونی (سوالات: ۱، ۳، ۷، ۸، ۱۰، ۱۴، ۱۵، ۱۷، ۲۱، ۲۲، ۲۴، ۲۸) و بی انگیزشی (سوالات: ۵، ۱۲، ۱۹، ۲۶) را می سنجد. پاسخ این عبارات در مقیاس ۵ حالتی لیکرت تنظیم شده و از ۱ (کاملاَ مخالفم) تا ۵ (کاملاَ موافقم) متغیر است و نمره ی بالاتر در هر بعد، بیانگر کاربرد بیشتر آن بعد در فرد است.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.

تعیین اعتبار علمی یا روایی ابزار :

جهت تعیین اعتبار علمی پرسشنامه ها از شاخص روایی محتوی (CVI)[81] و ضریب روایی محتوی (CVR)[82] استفاده شد. به این منظور، ابتدا فرم اصلی پرسشنامه های مهارت های حل مسئله و انگیزش تحصیلی ترجمه و باز ترجمه گردید، سپس فرم ترجمه شده، در اختیار ۱۳ نفر از اعضای هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت قرار داده شد و پس از جمع آوری نظرات، ضریب روایی محتوی برای کلیه ی عبارات هر دو پرسشنامه مهارت های حل مسئله و انگیزش تحصیلی، برابر با ۱ محاسبه شد. همچنین شاخص روایی محتوی برای عبارات پرسشنامه مهارت های حل مسئله بین ۷/۰ تا ۱ و برای پرسشنامه انگیزش تحصیلی بین ۸/۰ تا ۱ بود. با کمک اساتید راهنما و مشاور، پیشنهادات بررسی شده و با اعمال نظرات اصلاحی، پرسشنامه نهایی تنظیم گردید.

تعیین اعتماد علمی یا پایایی ابزار :

در این پژوهش جهت تعیین پایایی پرسشنامه ها، از ضریب آلفاکرونباخ به منظور بررسی تجانس درونی و بازآزمایی با فاصله ده روز جهت تعیین ثبات ابزار استفاده گردید. به این منظور، در یک مطالعه مقدماتی[۸۳] تعداد ۲۰ پرسشنامه در اختیار ۲۰ نفر از دانشجویان کارشناسی پرستاری قرار داده شد تا نسبت به تکمیل آن اقدام کنند و جهت آزمون مجدد، پس از ده روز مجدداَ همان ابزارها در اختیار همان ۲۰ دانشجو قرار گرفت. سپس تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار spss نسخه ۱۹ انجام شد.
استفاده از روش آلفاکرونباخ، تجانس درونی ابزارها را مناسب و به شرح ذیل نشان داد:
الف) پرسشنامه مهارت های حل مسئله: مهارت حل مسئله کل ۸۰/۰ α=، بعد شیوه اجتناب- نزدیکی به مسئله: ۸۱/۰ α=، بعد اعتماد به خود در حل مسئله: ۷۱/۰ α=، بعد کنترل شخصی: ۷۸/۰ α=.
ب) پرسشنامه انگیزش تحصیلی: انگیزش درونی: ۸۲/۰ α=، انگیزش بیرونی: ۸۹/۰ α=، بی انگیزشی: ۸۵/۰ α=.
استفاده از ضریب همبستگی درونی[۸۴]، پایایی ابزارها را مناسب و به شرح ذیل نشان داد:
الف) پرسشنامه مهارت های حل مسئله: مهارت حل مسئله کل: ۹۷/۰ R= ، بعد اجتناب- نزدیکی ۹۶/۰ R= ، بعد اعتماد به خود در حل مسئله ۹۲/۰ R= ، بعد کنترل شخصی در حل مسئله ۸۲/۰ R= .
ب) پرسشنامه انگیزش تحصیلی: بعد انگیزش درونی: ۸۱/۰=R ، بعد انگیزش بیرونی: ۸۵/۰=R ، بعد بی انگیزشی: ۸۳/۰=R .
نتایج فوق در مجموع نشان دهنده این است که هر دو ابزار از پایایی مناسبی برخوردارند.

روش گردآوری اطلاعات :

این پژوهش پس از تشکیل شورای پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گیلان در تاریخ ۱۸/۰۴/۱۳۹۲ به شماره ۹۰۲۱۲۹ در دفتر معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گیلان به ثبت رسید. سپس با شروع ترم جدید تحصیلی در پاییز همان سال اقدام به نمونه گیری گردید. نمونه گیری در آذر ماه، به مدت سه هفته و جمع آوری اطلاعات به شیوه خود گزارش دهی انجام گردید. ابتدا با ارائه معرفینامه معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گیلان به معاونت پژوهشی و اداره آموزش هر یک از دانشکده های شهید بهشتی رشت و لنگرود، لیست اسامی کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل و واجد شرایط ورود به مطالعه از دانشکده های مذکور گرفته شد (۴۵۶ نفر). پژوهشگر پس از مراجعه به کلاس های درس و محیط های کارآموزی بالینی، خود را به واحدهای مورد پژوهش معرفی کرده و با توضیح هدف تحقیق و با ذکر محرمانه ماندن اطلاعات از واحدهای مورد پژوهش درخواست شد تا به صورت داوطلبانه نسبت به تکمیل فرم رضایتنامه کتبی شرکت در پژوهش اقدام کنند. در نهایت ۴۰۴ نفر از دانشجویان واجد شرایط، علاقمند به شرکت در پژوهش بودند که از آنان خواسته شد طی مدت زمان بیست دقیقه نسبت به تکمیل پرسشنامه های تحقیق اقدام نمایند.

روش تجزیه و تحلیل داده ها :

روش تجزیه و تحلیل داده ها با توجه به عنوان پژوهش (بررسی مهارت های حل مسئله و عوامل مرتبط با آن) و نوع متغیرهای آن در نظر گرفته شدند.
یافته های این پژوهش بر حسب نوع متغیرها کمی و کیفی می باشند. بدین ترتیب که سن و معدل بصورت متغیر “کمی- پیوسته”، ترم تحصیلی و تعداد خواهر و برادر بصورت متغیر “کمی- گسسته”، جنس، تاهل، دانشکده، محل و وضعیت سکونت، محل تولد، شغل پدر و مادر، ورزش کردن، سابقه مصرف سیگار، مواد مخدر و الکل، سابقه انجام کار دانشجویی، سابقه شرکت در کلاس های مهارت زندگی، درخواست کمک هنگام برخورد با مشکل، نوع رفتار والدین، سابقه عدم کسب نمره قبولی در واحد درسی و مشروط شدن بصورت متغیر “کیفی- اسمی”، و تحصیلات پدر و مادر، درآمد خانواده، رضایت از ارتباط با دوستان و همسالان، رضایت از رشته تحصیلی، میزان موفقیت در حل مسائل و مشکلات، میزان موفقیت در امر تحصیل و میزان موفقیت در مهارت های حرفه ای و بالینی بصورت “کیفی- رتبه ای” در نظر گرفته شدند.
عکس مرتبط با سیگار
جهت تجزیه و تحلیل، داده های جمع آوری شده کد گذاری و وارد نرم افزار آماری spss نسخه ۲۱ گردید. به منظور دسته بندی داده ها از آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و جداول توزیع فراوانی استفاده شد. سپس به منظور بررسی نرمال بودن توزیع نمرات مهارت های حل مسئله و انگیزش تحصیلی دانشجویان به تفکیک ابعاد، از آزمون کولموگروف اسمیرنوف[۸۵] استفاده شد و نتایج این آزمون نشان داد که متغیرهای مورد مطالعه، از توزیع نرمال پیروی نمی کنند (۰۵/۰>P). جهت بررسی ارتباط عوامل فردی- اجتماعی با متغیرهای مهارت حل مسئله و انگیزش تحصیلی با توجه به نرمال نبودن توزیع داده ها از آزمون های آماری کای اسکوار، من ویتنی، کروسکال والیس[۸۶]، فرید من[۸۷] و ضریب همبستگی اسپیرمن[۸۸] استفاده گردید. سطح معناداری ۰۵/۰>p در نظر گرفته شد.
جهت بررسی ارتباط چندگانه ی عوامل فردی- اجتماعی و آموزشی مرتبط با مهارت حل مسئله، از مدل رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده گردید، بدین صورت که همه ی متغیرهایی که در بررسی تک متغیره معنادار یا نزدیک به معناداری بودند به روش Back ward step wise (LR) وارد مدل گردیدند. (شرط ورود به مدل با ۱/۰>P، ۰۵/۰ : Entry، ۱/۰ : Removal). در این مدل، متغیر پاسخ، مهارت حل مسئله (۰ = نمره ی بیشتر از میانگین، ۱ = نمره ی مساوی و پایین تر از میانگین) می باشد.
در بررسی ارتباط چندگانه ی ابعاد انگیزش تحصیلی با مهارت حل مسئله نیز، از مدل رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده گردید. در این مدل، متغیر پاسخ، مهارت حل مسئله (۰ = نمره مهارت حل مسئله بالاتر از میانگین، ۱ = نمره مهارت حل مسئله مساوی و پایین تر از میانگین) می باشد. نتایج مدل نهایی رگرسیون لجستیک به روش Back ward step wise (LR) در جداول مربوطه خلاصه شده است: (۲۰۲/۰=P، Hosmer and Lemeshow test که نشان دهنده شاخص کارایی مدل می باشد)

ملاحظات اخلاقی :

در این پژوهش، پژوهشگر با رعایت نکات اخلاقی زیر مطالعه خود را انجام داده است:
۱- کسب اجازه از شورای پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گیلان
۲- کسب معرفی نامه کتبی از معاونت محترم پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گیلان جهت ارائه به دانشکده ها
۳- معرفی خود به عنوان پژوهشگر به دانشجویان
۴- توضیح هدف از انجام پژوهش به واحد های مورد پژوهش
۵- دادن حق انتخاب به واحد های مورد پژوهش جهت شرکت آزادانه در پژوهش و داشتن اختیار عدم ادامه همکاری در پژوهش
۶- اخذ رضایت کتبی از دانشجویان جهت شرکت در پژوهش
۷- اطمینان دادن به واحدهای مورد پژوهش در مورد محرمانه ماندن اطلاعات کسب شده
۸- انعکاس نتایج مطالعه به دانشجویان در صورت تمایل آنان
فصل چهارم

یافته های پژوهش (معرفی جداول) :

در این فصل اطلاعات گردآوری شده پس از تجزیه و تحلیل آماری با توجه به اهداف از پیش تعیین شده در قالب ۱۱ جدول و ۱۱ نمودار تدوین گردیده است.
جدول شماره ۱: در ارتباط با توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش برحسب عوامل فردی- اجتماعی کیفی تنظیم شده است.
جدول شماره ۲: در ارتباط با شاخص های آماری متغیرهای کمی واحدهای مورد پژوهش برحسب عوامل فردی- اجتماعی تنظیم شده است.
جدول شماره ۳: در ارتباط با شاخص های آماری متغیرهای کمی واحدهای مورد پژوهش برحسب عوامل آموزشی تنظیم شده است.
جدول شماره ۴: در ارتباط با توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش برحسب عوامل آموزشی کیفی تنظیم شده است.
جدول شماره ۵: در ارتباط با هدف ویژه اول “تعیین میانگین امتیازات مهارت های حل مسئله در واحدهای مورد پژوهش” تنظیم شده است.
جدول شماره ۶: در ارتباط با هدف ویژه دوم “تعیین عوامل فردی- اجتماعی مرتبط با مهارت های حل مسئله در واحدهای مورد پژوهش” تنظیم شده است.
جدول شماره ۷: در ارتباط با برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل فردی- اجتماعی مرتبط با مهارت های حل مسئله براساس مدل رگرسیون لجستیک چندگانه تنظیم شده است.
جدول شماره ۸: در ارتباط با هدف ویژه سوم “تعیین عوامل آموزشی مرتبط با مهارت های حل مسئله در واحدهای مورد پژوهش” تنظیم شده است.
جدول شماره ۹: در ارتباط با برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل آموزشی مرتبط با مهارت های حل مسئله براساس مدل رگرسیون لجستیک چندگانه تنظیم شده است.
جدول شماره ۱۰: در ارتباط با هدف ویژه چهارم “تعیین ابعاد انگیزش تحصیلی مرتبط با مهارت های حل مسئله در واحدهای مورد پژوهش” تنظیم شده است.
جدول شماره ۱۱: در ارتباط با برآورد ضرایب رگرسیونی ابعاد انگیزش تحصیلی مرتبط با مهارت های حل مسئله براساس مدل رگرسیون لجستیک چندگانه تنظیم شده است.
یافته های پژوهش (معرفی نمودارها) :
نمودار شماره ۱: نمودار وضعیت مهارت حل مسئله و ابعاد آن
نمودار شماره ۲: نمودار وضعیت مهارت های حل مسئله بر حسب تعداد خواهر و برادر
نمودار شماره ۳: نمودار وضعیت مهارت های حل مسئله بر حسب سطح تحصیلات مادر
نمودار شماره ۴: نمودار وضعیت مهارت های حل مسئله بر حسب میزان موفقیت در حل مسائل و مشکلات
نمودار شماره ۵: نمودار وضعیت مهارت های حل مسئله بر حسب ارزیابی نوع رفتار مادر
نمودار شماره ۶: نمودار وضعیت مهارت های حل مسئله بر حسب دانشکده محل تحصیل