۳-۷-روش تجزیه و تحلیل آماری ۸۲
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق ۸۴
۴-۱- مقدمه ۸۴
۴-۲- یافته های توصیفی ۸۴
۴-۳- بررسی سوالهای پژوهشی ۸۵
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری ۹۵
۵-۱- مقدمه ۹۵
۵-۲- خلاصه تحقیق ۹۵
۵-۳- بحث و نتیجهگیری ۹۶
۵-۴- محدودیتهای پژوهش ۱۰۴
۵-۵- پیشنهادهای حاصل از یافته های پژوهش: ۱۰۴
۵-۵-۱- پیشنهادهای کاربردی ۱۰۴
۵-۵-۲- پیشنهادهای پژوهش ۱۰۵
فهرست منابع و ماخذ ۱۰۶
منابع فارسی ۱۰۶
منابع انگلیسی ۱۰۸
پیوست- ۱ ۱۲۱
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول شماره ۱-۴٫ شاخصهای توصیفی مربوط به شرکتکننده در دو رشته ساندا
و تالو و با تفکیک جنسیت…………………………………………………………………………………………………………۸۳
جدول شماره ۲-۴٫ میانگین و انحراف معیار نمرات سبک مقابله در ورزشکاران مرد در دو
گروه تالو و ساندا………………………………………………………………………………………………………………………..۸۴
جدول شماره ۳-۴٫ آزمون آماری t بین میانگین نمرات سبک مقابله در ورزشکاران مرد در دو
گروه تالو و ساندا………………………………………………………………………………………………………………………..۸۵
جدول شماره ۴-۴٫ میانگین و انحراف معیار نمرات سبک مقابله در ورزشکاران زن در دو
گروه تالو و ساندا………………………………………………………………………………………………………………………..۸۶
جدول شماره ۵-۴٫ آزمون آماری t بین میانگین نمرات سبک مقابله در ورزشکاران زن در دو
گروه تالو و ساندا………………………………………………………………………………………………………………………..۸۷
جدول شماره ۶-۴٫ میانگین و انحراف معیار نمرات سبک مقابله در
ورزشکاران مرد و زن در گروه تالو………………………………………………………………………………………………۸۸
جدول شماره ۷-۴٫ آزمون آماری t بین میانگین نمرات سبک مقابله در ورزشکاران
مرد و زن در رشته تالو……………………………………………………………………………………………………………….۸۹
جدول شماره ۸-۴٫ میانگین و انحراف معیار نمرات سبک مقابله در
ورزشکاران مرد و زن در گروه ساندا…………………………………………………………………………………………..۹۰
جدول شماره ۹-۴٫ آزمون آماری t بین میانگین نمرات سبک مقابله در ورزشکاران
مرد و زن در رشته ساندا…………………………………………………………………………………………………………..۹۱
فهرست شکلها
عنوان صفحه
شکل ۱-۳٫ مدل تعامل اضطراب، تنش و مقابله………………………………………………………………………….۶۰
شکل۱-۴٫ میانگین سبکهای مقابله با استرس در ورزشکاران مرد با
توجه به رشته ورزشی………………………………………………………………………………………………………………..۸۵
شکل۲-۴٫ میانگین سبکهای مقابله با استرس در ورزشکاران زن با
توجه به رشته ورزشی……………………………………………………………………………………………………………….۸۷
شکل۳-۴٫ میانگین سبکهای مقابله با استرس در ورزشکاران سبک
تالو با توجه به جنسیت…………………………………………………………………………………………………………….۸۹
شکل۴-۴٫ میانگین سبکهای مقابله با استرس در ورزشکاران سبک
ساندا با توجه به جنسیت……………………………………………………………………………………………………………۹۱
فصل اول

پیشگفتار

مقدمه

جدیت و قرار گرفتن در موقعیتهای رقابتی در اکثر ورزشها و به ویژه در دسته ورزشهای انفرادی اضطرابآور است، این اضطراب میتواند موجب افزایش برانگیختگی و ایجاد استرس شود. ورزشکار ممکن است در موقعیتهایی که کمتر اضطراببرانگیز است؛ عملکرد بهتری را تجربه کرده یا در موقعیتهای تحت فشار بدلیل اشتباهات فاحش، دارای تجربیات ناخوشایندی باشد. روانشناسان ورزش علاقه‌مندند تا بفهمند چه عواملی بر اضطراب، برانگیختگی و استرس مؤثرند و این عوامل بر عملکرد ورزشی چه اثراتی دارند. همچنین نحوه تنظیم برانگیختگی و اضطراب به‌منظور بهبود عملکرد در حیطه مطالعاتی روانشناسان ورزش قرار دارد. در سطوح بالای ورزش، تفاوت اندکی بین سطوح مهارت شرکتکنندگان وجود دارد. بدین ترتیب اغلب دستکاری برانگیختگی، اضطراب و استرس میتواند برنده را از بازنده جدا سازد. فرایندی که بهوسیله آن شخص تهدیدی را دریافت کرده و با یکسری از تغییرات فیزیولوژیکی و روانشناختی، همراه با افزایش در برانگیختگی و تجربه اضطراب به آن پاسخ میدهد، بهعنوان استرس تعریف میشود. استپ‌توی[۱](۱۹۹۷) استرس را اینگونه تعریف کرده است: هنگامی که الزامات مربوط به فعالیتی فراتر از توانایی های فردی و اجتماعی افراد است، پاسخهایی ارائه میشوند که به آن استرس می‌گویند. لازاروس[۲](۱۹۹۶) معتقد است استرس از تعامل بین نیازهای موقعیتی، ارزیابی، و پاسخ‌های فرد به این نیازها ناشی میشود (احمدی و همکاران، ۱۳۸۸). در دهه های اخیر اصطلاح استرس به محرکی اطلاق میشود که میتواند تغییراتی را در شناخت، هیجان، رفتار و فیزیولوژی فرد ایجاد کند (دیویدسون و نیل[۳]، ۱۹۹۰). با توجه به تعاریف ارائه شده، میتوان گفت استرس رویداد یا وضعیتی است که بر جنبههای روانی- جسمانی ارگانیسم آثاری زیانبار برجای میگذارد. وقتی با خواسته هایی سروکار داریم که دستیابی به آنها دشوار است، تمایل بیشتری به تجربه استرس ایجاد میشود (خدایاری‌فرد و همکاران، ۱۳۹۰)
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
بدیهی است که استرس بخش جدایی ناپذیر ورزش و از جمله مسابقات و رویدادهای ورزشی، خصوصاً در رشته های انفرادی و برخوردی میباشد، بنابراین لازم است؛ تمامی افرادی که بهنوعی در ورزش و مسابقات ورزشی درگیر هستند، با عوامل و منابع ایجادکننده استرس آشنا باشند. همچنین بایستی توجه داشت که استرس خودبهخود باعث ناتوانی جسمانی یا روانی ورزشکار نمی‌شود، بلکه با کاهش مقاومت بدن و افزایش حساسیت ورزشکار نسبت به عوامل تنشزا، اجرای مهارتی وی افت کرده و در نتیجه به کاهش بازدهی ورزشکار منجر میشود.
زمانی که فرد احساس اضطراب میکند، این اضطراب محصولی از ساختار روانشناختی شخصی (خصلت اضطراب، عزت نفس و خود باوری) و مشخصه های موقعیتی (اهمیت رویداد، توقعات، عدم اطمینان) که فرد در آن قرار دارد، است. علاوه بر این درک استرس تحت تأثیر جنسیت قرار دارد. در بررسی اختلاف زنان و مردان در زمینه سبکهای مقابله[۴] (CS) با استرس، میتوان به این نکته اشاره کرد که درک زنان از استرس بیش از مردان است (مت جارویس، ۱۹۶۶).
در تبیین استرس، عدهای بر ویژگیهای محرکهای محیطی که موجب بههم ریختگی و تنش میشود، تاکید میکنند (کاکس[۵]، ۱۹۹۳). در تعریف فولکمن و موسکووتیز[۶](۲۰۰۴) از فرایند مقابله، تفکرات و رفتارهایی که برای مدیریت تقاضای درونی و بیرونی در موقعیتهای پرتنش بکار میروند، منابع تنشزا وقایع و موقعیتهای بیرونی تلقی شدهاند. در حالیکه روانشناسانی نظیر یالوم[۷] (۱۹۸۱) منابع ایجاد کننده استرس و اضطراب را به درون فرد نسبت میدهند. در واقع به قول اپیکتتوس[۸] اشیاء و رویدادها نیستند که در فرد ایجاد آشفتگی میکنند، این نگرش ما نسبت به رویدادها است که سبب آشفتگی میشود ( دخت رضاخانی و همکاران،۱۳۸۷).
با این توصیف میتوان یکی از پدیده های محیطی را که به استرس میانجامد، شرکت در رویدادهای ورزشی بهمنظور کسب موفقیت قلمداد نمود. این نوع از شرایط استرس بالایی را در افرادی که در حال رقابت هستند ایجاد میکند. استرس در رقابت معمولاً موجب ایجاد اضطراب رقابتی در ورزشکاران شده، و آنان را وادار میکند تا برای مواجهه با اضطراب برنامه ریزی مضاعفی داشته باشد. هنگامیکه اضطراب بدرستی مدیریت و یا تفسیر نشده باشد، ورزشکار کنترل فعالیت را از دست داده و سطح عملکردش کاهش مییابد (سجادی و همکاران[۹]، ۲۰۱۱). یافته های تحقیقات انجام شده توسط جیاکوبی و وینبرگ[۱۰] (۲۰۰۰) بیانگر آن بود که، استراتژیهای مقابله با استرس دارای یک رابطه قوی با عملکرد هستند. علاوه بر این، هانین[۱۱] (۲۰۰۰) بیان میکند که “احساسات بر روند عملکرد و روند عملکرد مداوم به شدت بر محتوا و شدت احساسات تأثیر گذار است”.
براساس نظر لازاروس و فولکمن[۱۲] (۱۹۸۴)، مقابله اشاره به فرایند مدیریت تقاضاهای درونی و بیرونی دارد. علاوه بر این، مقابله مشتمل بر تلاشهایی است که بهمنظور اداره و کنترل تقاضاهای محیطی و درونی و تعارضات میان آنها انجام میگیرد (لازاروس و لونیر[۱۳]، ۱۹۸۷). سبک‌های مقابله با استرس عامل مهمی در تعیین عملکرد فرد در موقعیتهای پُر استرس می‌باشند. فهم این موضوع، بینشی درباره الگوهای مقابلهای افراد در اختیار ما قرار میدهد (انشل و سی [۱۴]، ۲۰۰۸ ).
اساس انتخاب هر سبک مقابله با استرس توسط فرد به عوامل اساسی و پایه بستگی دارد. از جمله این عوامل میتوان به جنسیت، نژاد و عوامل مؤثر بر ویژگیهای روانی هر یک از افراد (محیط، آموزش و… ) اشاره کرد. زنان و مردان با توجه به تفاوتهای جنسیتی، تمایلی ویژه به استفاده از سبک مخصوص به خود را دارند (انشل ،کانگ و مسنر[۱۵]،۲۰۱۰). میتوان دریافت سبک انتخاب شده تحت تأثیر عواملی قرار میگیرد که نسبت به شرایط محیطی نزدیکتر بوده و از عوامل فردی دورتر میشود. به بیان دیگر سبک انتخابی پس از انتخاب تحت تأثیر عوامل بیرونی قرار میگیرد. علاوه برعوامل ذکر شده، میتوان به عواملی همچون وضعیت اقتصادی- اجتماعی، روان‌شناختی، و ویژگیهای بدنی و سلامتی در رابطه با انتخاب سبکهای مقابله اشاره کرد (انشل، سوتارسو[۱۶]، ۲۰۰۷). لذا با توجه به این مطالب میتوان پی برد که شناسایی سبک مقابلهای با استرس در ورزشهای مختلف برای کیفیت اجرا و همچنین برای بدست آوردن نتایج بهتر و مداوم‌تر ضروری است. ورزش ووشو از جمله ورزشهای است که ورزشکاران در آن در دو سبک مختلف تمرین کرده و مسابقه میدهند. این ورزش از دو سبک برخوردی و نمایشی تشکیل می‌شود بدیهی است نیازهای محیطی هر کدام از این سبکها میتواند متفاوت باشد. بنابراین شناسایی سبکهای مقابله با استرس و مقایسه آنها با یکدیگر میتواند در یک نوع ورزش باعث شناسایی اثرات استرس بر اجرا شده و از نتایج میتوان در روانشناسی ورزش و نیز در محیطهای عملی استفاده نمود.
عکس مرتبط با اقتصاد

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir

۱-۲- بیان مسأله

در سالهای اخیر مطالعه راه های مقابله با استرس توجه زیادی را بهخود جلب نموده است. بررسی و شناخت عوامل مؤثر بر سبکهای مقابله با وقایع همراه با استرس، یکی از موضوعات مورد بررسی در رفتارشناسی مقابلهای است. گرچه قسمت اعظم این مقوله هنوز ناشناخته مانده است، بهطور معمول این نکته پذیرفته شده که روش های مقابله با استرس یکی از راه های مؤثر اجرای ورزشی و عامل مهمی در تعیین عملکرد در موقعیتهای پُر استرس است. همچنین مقابله‌ی ناموفق با استرس بر عملکرد و رضایت ورزشکاران تأثیرگذار است (انشل، کیم، چانگ، اوم[۱۷]، ۲۰۰۱؛ کرون و هیندل[۱۸]، ۱۹۸۸). عواملی که ناشی از مقابله ناموفق با استرس هستند شامل تنش عضلانی (انشل، کیم و همکاران، ۲۰۰۱) و کاهش میزان تمرکز میباشند (کرون، هیندل و همکاران، ۱۹۸۸).
مقابله دو کارکرد عمده دارد :تنظیم هیجانات ناگوار و درمانده کننده و اتخاذ کنش به منظور تغییر و بهبود مسئلهای که موجب ناراحتی شده است. بر این اساس دو دسته از شیوه های کلی مقابله را میتوان اینگونه بیان کرد: “مقابله معطوف بهحل مسئله” و” سبکهای هیجانمدار” (کارادماس و کالانتزی [۱۹]، ۲۰۰۴). یکی دیگر از ساختارهایی که در روانشناسی ورزشی و روانشناسی عمومی پیرامون مطالعات سبکهای مقابله مورد بررسی قرار گرفته است، سبک رویکرد (که به آن هوشیار، توجه، فعالیت، حساسیت، درگیر شدن و مقابله فعال هم گفته می شود) و همچنین سبک اجتناب (که به آن عدم هوشیاری، منفعل، عدم حساسیت، عدم درگیری و روی گردان نبود نیز گفته می شود) است (انشل، ۱۹۹۶؛ انشل، ویلیامز، هاج [۲۰]، ۱۹۹۷؛ کاسیدیس، رودافینوس، انشل و پورتر، ۱۹۹۷؛ کرون، ۱۹۹۳؛ کرون، ۱۹۹۶؛ مک کری، ۱۹۹۲؛ راث، ۱۹۹۶). سبکهای مقابله به‌طور عمومی اشاره به سبکهای مقابله رفتاری (بهعنوان مثال انجام عملی) و شناختی (به عنوان مثال فرایندهای ذهنی مانند صحبت کردن با خود) دارند که سعی آنها بر آن است تا استرسی را که در شرایط محیطی ایجاد شده است، به سمت تفسیرهای عاطفی و شناختی سوق دهند (کرون، ۱۹۹۶؛ اسکینر، اج، آلتمن، شروود[۲۱]، ۲۰۰۳). بنابراین بازیکنی که بعد از دریافت یک پنالتی به‌صورت مثبت (بهعنوان مثال پرسیدن دلایل پنالتی) یا بهصورت منفی (جر و بحث کردن) با موقعیت درگیر می‌شود یک مقابلهی رویکردی را استفاده میکند. روش های مقابلهای اجتنابی از سوی دیگر به‌عملهایی اطلاق میشوند که در آنها از این موقعیتها اجتناب میشود (کرون، ۱۹۹۳؛کرون، ۱۹۹۶) و میتوان آنها را تحت عنوان رفتاری یا شناختی طبقهبندی کرد.
محققان بهطور معمول معتقدند که مقابله با استرس از جمله ویژگیهای موقعیتی و شخصی است (کاسیدیس، رودافینوس، انشل و پورتر[۲۲]، ۱۹۹۷). این موضوع چهار چوبی ایجاد میکند که تئوری مقابلهی تعاملی و یا زمینهای نامیده میشود (میلر[۲۳]، ۱۹۹۲). خصوصیات شخصی شامل سبک مقابله ورزشکاران (انشل، ویلیامز[۲۴]، ۲۰۰۰؛ مادن، کرکبای و مکدونادل[۲۵]، ۱۹۸۹) و همچنین شناخت آنها از موقعیت استرسزا است (لانزدال و هاو[۲۶] ،۲۰۰۴). عامل موقعیتی شامل منابع (انشل و دلانی[۲۷]، ۲۰۰۱) و همچنین شدت موقعیت استرسزا است (مادن، سامرز و براون[۲۸]، ۱۹۹۰) که توسط ورزشکار احساس میشود.
بر اساس تئوری صفت مقابلهای، افراد بهطور مداوم به انواع مختلفی از وقایع استرسزا که معمولاً مطابق با سبکهای مقابلهی خود است پاسخ میدهند (اوریل و روسن[۲۹]، ۱۹۷۲؛ لونتال، سولس[۳۰]، ۱۹۹۳؛ موس، سویندل[۳۱]،۱۹۹۰؛ راث، کوهن[۳۲]، ۱۹۸۶). تئوری مقابلهی زمینهای از سوی دیگر مجموعهای از ویژگیهای شخصی و موقعیتی را برای سبکهای مقابله شخص در نظر میگیرد (فلکمن، ۱۹۹۲؛ مک کری، ۱۹۹۲؛ تری[۳۳]، ۱۹۹۱).
بنابراین زمینهای که در آن استرس تجربه میگردد حداقل تا میزان مشخصی پاسخ شخص را در برابر موقعیت استرسزا مشخص میکند، خصوصاً اگر رویدادی که تجربه میگردد بسیار شدید باشد. با این وجود، اینکه تا چه میزان سبکهای مقابله تابعی از نوع رویداد پُر استرسی است که در ورزش تجربه میشود ،کمتر شناخته شده است. چرا که موقعیتهای ورزشی که در آنها استرس ایجاد میشود، بنا بر گفته مک کری نامحدود هستند (۱۹۹۲).
اثر عوامل استرسزا بر سبک مقابلهی ورزشکاران باعث نظامدهی بیشتر مقابله با استرس می‌شود. این موضوع به نوبه خود منجر به تاکید تفاوتهای فردی ورزشکاران در فرایند رویاروی با استرس است.
زنان و مردان تمایلی ویژه به استفاده از سبکی مخصوص خود با توجه به تفاوتهای جنسیتی در مقابله با استرس دارند (انشل، کانگ، مسنر،۲۰۱۰). برای مثال انشل و کاسیدیس (۱۹۹۷) دریافتند ورزشکاران با مهارت بسیار بالا در مقایسه با دیگر ورزشکارانی که از مهارت کمتری برخوردار بودهاند بیشتر از استراتژیهای مقابلهای رویکردی استفاده کردهاند و جنسیت در این خصوص تفاوتی را ایجاد نمیکند. با این وجود در ورزشکارانی با مهارت کمتر، زنان نسبت مردان عمدتاً از روش مقابله اجتنابی استفاده میکنند (انشل و سوتارسو، ۲۰۰۷).