۳-۳تدوین فرضیات تحقیق

هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی تأثیر عدم تقارن اطلاعات و مالکیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر مدیریت سود در بازار سرمایه می‌باشد.
در جهت بررسی روابط مورد نظر و پاسخ به سؤال اصلی تحقیق، فرضیه‌های زیر تدوین شده است:
فرضیه اول: عدم تقارن اطلاعاتی بر مدیریت سود تأثیر دارد.
فرضیه دوم: طبقه‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری به بلند‌مدت و کوتاه‌مدت بر مدیریت سود تأثیر دارد.
فرضیه سوم: کاهش عدم تقارن اطلاعاتی ومالکیت صندوق های سرمایه‌گذاری بلندمدت بر مدیریت سود تأثیر بیشتری دارد.

۳-۴ جامعه و نمونه آماری و قلمرو تحقیق

جامعه آماری این تحقیق کلیه صندوق های سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار می باشد به شرطی که اطلاعات آنها از سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ در دسترس باشد و تغییر دوره مالی نداشته باشند. در تحقیق حاضر با توجه به شرط فوق و روش حذف سیستماتیک از ۱۲۹ صندوق سرمایه گذاری ، تعداد ۲۲ صندوق سرمایه گذاری به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند که در پیوست الف اسامی صندوق های فوق آورده شده است.
– قلمرو موضوعی؛ در این تحقیق به بررسی تأثیر عدم تقارن اطلاعاتی و مالکیت صندوق های سرمایه‌گذاری بر مدیریت سوددر شرکت های پذیرفته شده در بورس می‌‌پردازیم.
– قلمرو مکانی؛ بازار سرمایه کشور مشخصاً صندوق های سرمایه گذاری مشترک می‌باشد که بر اساس داده های مورد نیاز از گزارش های فشرده سازمان بورس اوراق بهادار استخراج و دسته بندی شده است.
– قلمرو زمانی؛ دوره زمانی بین سالهای ۱۳۸۷ الی ۱۳۹۱ (دوره پنج ساله) می‌باشد.

۳-۵ روش و ابزار گرد‌آوری اطلاعات

مرحله‌ی گردآوری داده‌ها، آغاز فرایندی است که طی آن پژوهشگر یافته‌های میدانی و کتابخانه‌ای را گرد‌آوری می‌کند و سپس به خلاصه‌سازی یافته‌ها از طریق طبقه‌بندی و سپس تجزیه و تحلیل آن‌ ها می‌پردازد و فرضیه‌های تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می‌دهدو در نهایت نتیجه‌گیری می‌کند و پاسخ مسأله پژوهش را به اتکای آن‌ ها می‌یابد. به عبارت دیگر، پژوهشگر به اتکای داده‌های گردآوری شده حقیقت را آن‌طور که هست کشف می‌کند. بنابرین، اعتبار داده‌ها اهمیت بسیاری دارد،‌زیرا داده‌های غیر معتبر مانع از کشف حقیقت می‌گردد و مسأله و مجهول مورد نظر پژوهش‌گر به درستی معلوم نمی‌شود و یا تصویری انحرافی و نا صحیح از آن ارائه خواهد شد. برای حفظ اعتبار داده‌های گردآوری شده، پژوهشگر باید داده‌های صحیح را با دقت تمام گرد‌آوری کند. (حافظ‌نیا، ۱۳۸۵)
گردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی صورت گرفته است که بخش اول آن شامل ادبیات موضوع و تعریف و شناسایی مفهوم متغیرها و بحث و بررسی چگونگی تأثیر بین آن‌ ها با بهره گرفتن از نظریه‌های دانشمندان مالی است و بخش دوم میدانی است که اطلاعات مورد نیاز از طریق جمع‌ آوری داده‌های شرکت‌ها از صورت‌های مالی آن‌ ها و نرم‌افزار ره آورد نوین صورت گرفته و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها و استخراج آمار توصیفی و آمار استنباطی از نرم‌افزار Eviews استفاده گردید.

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.

۳-۶ تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق

۳-۶-۱ مدیریت سود

در این تحقیق، مدیریت سود به عنوان متغیر وابسته[۷۱] به کار می‌رود که بر اساس مدل DD(پیشنهاد شده توسط دچو دیچار[۷۲]، ۲۰۰۲) محاسبه می‌کنیم که در این مدل رابطه بین اقلام تعهدی و جریان‌های نقدی در زمان t و جریان نقدی در دوره t-1 و t+1 ، برای اندازه‌گیری مدیریت سود در نظر گرفته می‌شود که به صورت زیر می‌باشد:
رابطه (۳-۱)
این رابطه از مدل DD‌ برای اندازه‌گیری میزان تطابق بین اقلام تعهدی و جریان‌های نقدی است.
Δwct : اقلام تعهدی کل در زمان t که برابر است با سود عملیاتی منهای جریان نقدی عملیاتی
CFOt + 1 و CFOtو CFOt – ۱به ترتیب نشان‌دهنده جریان‌های نقدی عملیاتی در دوره t-1 و t و t+1 می‌باشد.
εt :اقلام تعهدی غیر طبیعی که نماینده‌ای برای مدیریت سود انتخاب شده است.

۳-۶-۲ عدم تقارن اطلاعاتی

در این پژوهش، عدم تقارن اطلاعاتی یکی از متغیر‌های مستقل بوده که برای اندازه‌گیری آن از انحراف معیار ریسک ویژه استفاده خواهد شد. طبق نظریه دیرکنس[۷۳](۱۹۹۱) و کانگ‌وفو[۷۴](۲۰۰۵)، برای هر شرکت در هر سال، پسرفت مدل بازار را محاسبه کرده و سپس انحراف استاندارد تفاوت بین بازده واقعی و بازدهی طبیعی تخمین زده شده توسط مدل بازار را بدست آورده و آن را به عنوان نماینده‌ای برای عدم تقارن اطلاعات استفاده خواهیم کرد. این فرمول به شرح زیر است:
رابطه (۳-۲)
: بازدهی روزانه واقعی از شرکت در دوره t
: بازدهی روزانه طبیعی
رابطه (۳-۳)
که αi و βr با بهره گرفتن از داده بازدهی سرمایه شرکت‌ها در دوره t-1 تعیین می‌گردند.

۳-۶-۳ صندوق‌های سرمایه‌گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز یکی دیگر از متغیرهای مستقل است. ابتدا، مجموع خرید‌ها و فروش‌ها برای هر صندوق k را محاسبه می‌کنیم.
رابطه (۳-۴)
رابطه (۳-۵)
CR_buyk,t : مجموع خرید صندوق‌ها در دوره t
CR_sellk,t : مجموع فروش صندوق‌ها در دوره t
Pt : قیمت سهم برای سهام در پایان دوره t
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)
Pt-1: قیمت سهم برای سهام در پایان دوره t-1
Sk,i,t و Sk,i,t-1 : تعداد سهام حفظ شده توسط k سرمایه‌گذار در پایان دوره t و t-1
P∆: تغییرات قیمت
اگر تعداد سهام حفظ شده توسط k صندوق‌های سرمایه گذاری در طول دوره t‌ کمتر از دوره t-1 باشد، در این صورت صندوق‌های سرمایه‌گذاری k به فروش سهام و تغییر سرمایه در سهام برای اختصاص در فروش کل خود خواهند پرداخت. سپس، نرخ تغییر k (CR) برای دوره t به ترتیب زیر محاسبه می‌شود:
رابطه (۳-۶)
و بر اساس گردش مالی در طول سال گذشته متوسط نرخ نوسان k صندوق را بدست می‌آوریم:
رابطه (۳-۷)
با توجه به نرخ نوسان برای هر دوره t همه صندوق‌ها را به سه سبد بر اساس AVG_CR مرتب‌سازی می‌کنیم. آن دسته که رتبه در دسته پایین دارند به صورت صندوق‌های بلند مدت طبقه‌بندی شده و دسته‌ای که رتبه‌بندی بالا در دسته دارند به عنوان صندوق‌های کوتاه مدت طبقه‌بندی می‌شوند.

۳-۶-۴ متغیر‌های کنترلی

کلاس[۷۵] (۱۹۹۷) و وارفیلد[۷۶] و همکاران (۱۹۹۵) هردوپی بردند که فشار بازارهای سرمایه موجب کاهش مالکیت شرکت شده و مدیریت با اقدامات حسابداری دست به افزایش سود می‌زند که باعث کاهش محتوای اطلاعات سود می‌گردد. نگرانی دوم خارج شدن سهامداران عمده و تمرکز بر نقش حاکمیت شرکتی وتأثیر آن بر کیفیت سود است.بنابراین، برای کنترل تأثیر حاکمیت شرکتی در مدیریت سود شرکت، از متغیرهای مدیریتی زیر استفاده می‌شود.(یانهودای،۲۰۱۳)
حسابداری
دوگانگی Duality: متغیر ساختگی است که اگر رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت همان شخص باشد برابر با یک است در غیر اینصورت برابر صفر است.
Top1: سهم سهام بزرگترین سهامدار
Out_ratio: نسبت مدیران مستقل در هیئت مدیره
Top2-10: نسبت کل سهام بزرگترین سهامداران از دوم به دهم
CR-5: سهم مجموع سهام پنج سهامدار
علاوه بر این نیاز‌ها،تامین منابع مالی، کنترل نهایی، حسابرسان و سایر عوامل شرکت ممکن است عدم تقارن اطلاعات و مدیریت سود را به وجود آورد. بنابراین از متغیرهای کنترلی زیر نیز استفاده خواهد شد:
SOE: متغیر ساختگی است که در صورتی که شرکت سرمایه‌گذاری دولتی باشد برابر یک و در غیر این صورت صفر است.
Audit: متغیر ساختگی است که در صورتی که اگر نظر حسابرس مقبول باشد برابر یک و در غیر اینصورت صفر است.
Top Audit: متغیر ساختگی است که اگر ممیزی چهار شرکت بزرگ یکسان باشد برابر با یک و در غیر اینصورت صفر است.(اندازه موسسه حسابرسی)
Ln Size: لگاریتم طبیعی از دارایی‌های کل در پایان سال(اندازه صندوق)
Ln MB: لگاریتم طبیعی از ارزش بازار به ارزش دفتری سهام
To: گردش مالی شرکت‌های ذکر شده در هر سال

۳-۷ معرفی مدل تحقیق

برای بررسی فرضیه اول (رابطه عدم تقارن اطلاعات و مدیریت سود) مدل زیر ارائه می‌گردد:
رابطه (۳-۸)
DD_eqi,t: اقلام تعهدی غیر طبیعی شرکت i‌ در دوره t
SDi,t: نماینده‌ای برای میزان عدم تقارن اطلاعات شرکت i در دوره t
یک مشکل درونی بین عدم تقارن اطلاعات و مدیریت سود وجود دارد، به دلیل کاهش شفافیت ممکن است رفتار مدیریت سود را تشدید کند. اطلاعات سود با کیفیت بالا ممکن است به نوبه خود، کاهش میزان اطلاعات بین سهامداران و مدیریت شرکت ناشی از عدم تناسب داربه دنبال داشته باشد. برای کاستن از این مشکل، از مدل زیر استفاده خواهد شد:
ΔDD_eq i,t =β۰ + β ۱ΔSD i,t + β۲Duality i,t+ β۳Top1 i,t + β۴ Out_ratioi,t + β۵CR-5i,t + β۶SOE i,t + β۷Auditi,t + β۸Top Audit i,t + β۹Ln Size i,t +β۱۰Ln MB i,t + β۱۱To i,t + ε i,t
رابطه (۳-۹)