۱ - متغیر مستقل : به متغیری گفته می شود که از طریق آن متغیر وابسته تبیین یا پیش بینی شود . متغیر مستقل یک ویژگی از محیط فیزیکی یا اجتماعی است که بعد از انتخاب شدن توسط محقق ، دخالت یا دستکاری می شود و مقادیری را می پذیری تا تأثیرش برروی متغیر دیگر (متغیر وابسته ) مشاهده شود .
۲ – متغیر وابسته : متغیری است که تغییرات تحت تأثیر متغیر مستقل قرار می گیرد ( بازرگان و دیگران، ۱۳۸۵ : ۴۴).
در این تحقیق، متغیرهای مستقل عبارتند از:
۱- اعتماد اجتماعی
۲- عملکرد پلیس
و متغیر وابسته : متغیراحساس امنیت شامل سه مولفه امنیت مالی و امنیت جانی و امنیت اجتماعی است.
۳-۳-۱) تعاریف مفهومی متغیرها :
۱)امنیت اجتماعی:
بدین معناست که فردی ملزم است که امنیت افراد دیگر جامعه را نیز محترم شمرده و داعی آنها باشد تا خود نیز بتواند در سایه این امنیت همه گیر به یک زندگی گروهی و دسته جمعی و آرام و با ثبات دست یابد، درحقیقت امنیت اجتماعی یعنی رعایت حقوق دیگران توسط فرد و مصون بودن و حالت فراغت عموم افراد جامعه از تهدیدها یا اقدام های خلاف قانون شخصی ،گروه یا دولت (خانجانی،۱۳۷۶: ۱۰).
همچنین عبارت است از فراهم شدن حالت و شرایطی که مردم درآن محیط بیم و هراس نسبت به احقاق حق وآزادیهای اساسی و مشروع خود نداشته و با آرامش خاطر به انجام فعالیت های مختلف خود بپردازند.
امنیت اجتماعی همچون سایر پدیده ها و امور اجتماعی دارای گونه های مختلفی است که از جمله آنها می توان از امنیت شغلی ، امنیت قضائی ، امنیت سیاسی ، امنیت اقتصادی و امنیت اداری نام برد.پیرامون امنیت اجتماعی و برخی از انواع آن آمده است که امروزه مفهوم امنیت از نظر صوری و ظاهری دراجتماع و تنها به معنی فقدان جرائم و تخلفات فراتر رفته و شامل مواردی و مصادیقی از نظر روحی، اخلاقی ، بهداشتی ، اقتصادی و بالاخره ایجاد ثبات و نظم واقعی و معقول در اجتماع شده است که ازآن به امنیت اجتماعی تعبیر می شود.
اگر ابعاد امنیت اجتماعی را برحسب حوزه های عمده اجتماع بررسی نمائیم ، انواع امنیت به قرار زیر خواهد بود.
-نظم اجتماعی:
نظم اجتماعی یعنی رعایت اصول مشترک – تنظیم روابط هنجاری ونظارت اجتماعی ( ازجمله پلیس) سبب نظم در جامعه وهمچنین احساس امنیت در مردم می گردد (چلبی، ۱۳۷۵: ۷۵).
-
- امنیت سیاسی :
-
- هرکسی حق دارد در سرنوشت خود که متأثر ازسرنوشت جامعه است دخالت کند و هیچ کس را نمی توان به داشتن باور سیاسی خاصی وادار کرد ویا از باور سیاسی خاصی بازداشت
-
- امنیت قضایی:
-
- احترام و التزام به قانون از نخستین قوانین جامعه و ایجاد نظم و امنیت فردی واجتماعی است. برنامه ریزی های بلند مدت به منظور ایجاد امکان تحول و رشد ، تنها درجایی میسر است که قانون نظم و امنیت، ثبات و امید به آینده و اعتماد متقابل حکمفرما باشد و بدیهی است که وجود قوه قضائیه توانمند و سالم از لوازم اولیه تحقق امنیت قضایی است.
-
- امنیت اداری :
-
- منظور از امنیت اداری ، امنیت شغلی و اهمیت شأن فردی است . امنیت شغلی یعنی اینکه هرکس بتواند کار شایسته ای داشته باشد و هیچکس را نتوان از شغل دلخواهی که شایستگی آن را دارد منع کرد ، مگر آنکه در اثرآن اشتغال ضرر و زیانی به خودش یا جامعه وارد آید.امنیت شأن فردی ، احترام به مقام ومنزلت اجتماعی هر فرد است.
-
- امنیت فرهنگی :
-
-
- انسانها زبان ، گرایش ، نژاد ، هنر، سلیقه و بینش های متفاوت دارند و این تفاوت ها و اختلافات به نص قرآن کریم برای شناخت و شناساندن است و هیچ امتیاز یا عدم امتیازی به شمار نمی آید و تنها امتیاز انسانها در نزد خداوند درجه تقوی و پرهیزگاری آنهاست . بنابراین بایستی خاک ، خون ، آداب و سنن ، زبان و مذهب همه افراد جامعه محترم شمرده شود و تا زمانی که سلیقه ها و عقیده های خاصی موجب زیان دیگران نشده ، با مزاحمتی روبرو نگردد.
-
-
- امنیت اقتصادی :
-
- تعیین سیاستهای کلی در بخش امنیت اقتصادی جامعه و نهادی نمودن الگوهای عملی رفتار (هنجارها ) در این زمینه یکی از حوزه های اساسی جامعه بشمار می رود.امروز امنیت اقتصادی بیش از گذشته تبدیل به مسائل ظریف و حساس جامعه شده است . بطوریکه اگر قواعد و قوانینی در این زمینه وضع و اجرا نشود، ضمن رواج هرج و مرج و بحران ، شاهد از بین رفتن امنیت دراین حوزه ها خواهیم بود که بدون تردید سرمایه ، ثروت ، تولید و کارآفرینی در جامعه تهدید خواهد شد(خوش فر،۱۳۷۹).
۲( امنیت مالی : امنیت مالی یعنی تضمین داراییهای مردم از سرقت ودزدی.
۳(امنیت جانی: امنیت جانی یعنی تضمین جسم وجان افراد دربرابر خطرها و آسیب هایی که مانع حیات می شود. که قتل ، آدم ربایی ، تصادفات ، فحشاء ، مشاجرات و درگیری های خیابانی ، تولید و پخش مواد مخدر ازمهمترین این دو بعد امنیت می باشد ( خوش فر۱۳۷۹).
۴(اعتماد : اعتماد اجتماعی یعنی ایجاد جامعه سالم ، که در آن برخورد صادقانه دولت وهمکاری مردم وجود دارد که باعث ایجاد اعتماد اجتماعی در جامعه می شود.
۵-عملکرد پلیس ۱۱۰: پلیس ۱۱۰ بعنوان یک مرکز کنترل ،وظیفه کنترل اجتماعی مردم را به عهده دارد به شیوه ای که عموما مردم مورد تائید و انتظار رفتار نمایند،و همچنین هدایت و سازماندهی ارتباطات و عملیات ، یکی از نهادهای نیروی انتظامی محسوب می شود که یک تحول بزرگ و اساسی در نظام خدمات انتظامی کشور است (محمدزاده،۱۳۸۱:۵).
۳-۳-۲) تعاریف عملیاتی متغیرها:
-
- برای اندازه گیری امنیت اجتماعی شاخص های زیر در نظر گرفته شده است :
۱-با استقرار پلیس ۱۱۰ در جامعه امنیت بیشتری حاکم شده.
۲-بااستقرار پلیس نظم و آسایش بیشتری برای مردم فراهم شده.
۳-با مشاهده نیرو های پلیس در خیابان احساس خوبی دارم و احساس امنیت میکنم.
۴-من آزادانه در تعیین سرنوشت سیاسی خود و جامعه ام دخالت دارم.
۵-من آزادانه و به دلخواه شغل مورد علاقه ام را بدست آورده ام.
۶- میتوانم آزادانه به شرط آنکه آسیبی به آزادی دیگران نرسانم رفتار های خود را انجام دهم.
۷-می توانم با خیال راحت جهت سرمایه گذاری، سرمایه ام را در شرکت بگذارم.
۸-سعی میکنم با افراد غریبه ارتباط برقرار نکنم.
۹-حضور خلافکاران(مواد فروش ها و معتادین، مزاحمین نوامیس و…)در محله کاهش یافته است.
که سئوالات ۹-۸-۷-۶-۵-۴-۳-۲-۱پرسشنامه میزان امنیت اجتماعی را می سنجد.
-
- برای اندازه گیری اعتماد به پلیس شاخص های زیردر نظر گرفته شده است
۱-اطمینان دارم که نحوه پاسخگویی پلیس به شکایات مردم مناسب است.
۲-با گزارش مشاهده جرم اطمینان دارم که پلیس اقدام به پی گیری می کند.
۳-در صورت وقوع جرم، پلیس توانایی مقابله با مجرم را دارد.